MIŁOŚĆ - zagubiona wartość współczesnej pedagogiki.

SPIS TREŚCI

WSTĘP .......     15

Część pierwsza

MIŁOŚĆ WYZWANIEM  WSPÓŁCZESNEJ PEDAGOGIKI .......................     19

Wprowadzenie .......................     21

ROZDZIAŁ I 

Pedagogika jako nauka humanistyczna .....................     22

1. Zakres rzeczywistości i obiekt badań pedagogiki współczesnej .......................     22

2. Nauki przyrodnicze a humanistyczne .......................     24

3. Wzgląd badań. Humanistyczny model poznania w pedagogice współczesnej .......................     26

4. Metateoretyczne założenia badań pedagogicznych .......................     29

5. Uniwersalizm naturalistyczny w pedagogice współczesnej .......................     33

ROZDZIAŁ II 

Człowiek niekończącą się tajemnicą – wokół istoty człowieka ..     35

1. Człowiek bytem szczególnym     35

2. Problemy egzystencjalne człowieka jako problemy badań współczesnej pedagogiki ..     35

3. Człowiek jako osoba - implikacje pedagogiczne .......................     37

4. Człowiek w koncepcji Jana Pawła II ........     41

5. Samoświadomość osoby ludzkiej .......................     42

6. Duchowość człowieka .....     44

7. Znaczenie duchowości w rozwoju człowieka .......................     47

Część druga

WOKÓŁ ISTOTY MIŁOŚCI ...     51

Wprowadzenie .......................     53

ROZDZIAŁ I 

Wielowymiarowość pojęcia miłość .....................     54

1. Próby wyjaśnienia fenomenu miłości .......................     54

2. Wokół słowa miłość ..........     59

3. Semantyczne problemy pojęcia miłość ..........     61

4. Wielorakość określenia miłości w literaturze     63

5. „A cóż miłość mówi?” – język miłości .........     67

ROZDZIAŁ II 

Tajemnica miłości człowieka ..     70

1. Tajemnica miłości .........     70

2. Człowiek, homo amans – istota stworzona do miłości .........     71

3. Miłość podstawą zrozumienia własnej tajemnicy człowieka .....     73

4. Miłość jako zjawisko duchowości człowieka .....     75

ROZDZIAŁ III 

Miłość w badaniach naukowych     77

1. Miłość kategorią nauk humanistycznych .......................     77

2. Miłość w ujęciu filozofii .........     78

3. Miłość w ujęciu socjologii ....     86

4. Miłość w ujęciu psychologii .     87

4.1. Trudność psychologicznego dookreślenia pojęcia miłość .....................     87

4.2. Miłość jako potrzeba .....................     92

4.3. Miłość jako postawa .....................     94

4.4. Miłość a uczucia ......     98

ROZDZIAŁ IV 

Miłość sensem życia człowieka ...................     100

1. Sens życia człowieka jako wartość ......     100

2. Miłość jako zjawisko egzystencjalne .......................   104

3. Miłość a poczucie sensu życia .............   105

ROZDZIAŁ V

Koncepcje teoretyczne istoty miłości ......   109

1. Trudności z określeniem istoty miłości .......................   109

2. Teoria miłości Roberta Sternberga ..   112

2.1. Komponenty miłości wg R. Sternberga   112

2.1.1. Intymność w miłości ......   113

2.1.2. Oznaki i gesty miłości ......   114

2.1.3. Namiętność i jej znaczenie w miłości ......   118

2.1.4. Zaangażowanie komponentem miłości ......   119

2.2. Dynamika składników miłości .......   120

2.3. Fazy rozwoju miłości wg R. Sternberga .....................   121

2.3.1. Faza zakochania ......   122

2.3.2. Faza romantycznych początków ......   123

2.3.3. Faza związku kompletnego ......   123

2.3.4. Faza związku przyjacielskiego ......   124

2.3.5. Faza związku pustego ......   124

2.3.6. Rozpad związku ......   124

2.4. Formy miłości wg R. Sternberga .   124

2.5. Struktura miłości w koncepcji Karola Wojtyły .....   125

3. Kołowy model miłości Iry Reiss .......................   126

4. Teoretyczny model miłości Johna Lee ....   126

5. Koncepcja Bardisa ........   127

6. Koncepcja miłości w ujęciu Ericha Fromma .......................   128

ROZDZIAŁ VI

Natura miłości .....................   130

1. Przyczyny miłości .........   130

1.1. Inwestycyjny model związku .....................   130

1.2. Teoria równości nagród i kar ...............   131

1.3. Model relacji wymiany i darowizny ..   131

1.4. Teoria stylów przywiązania   132

2. „Jak mnie kochasz?” ...   134

2.1. Bezwarunkowość – miłość niedoskonałości .....................   134

2.2. Miłość jako dar siebie – jestem twój   140

2.3. Inne przejawy miłości .....................   143

2.4. „Hymn” św. Pawła syntezą rozważań o istocie miłości .....................   146

3. Rodzaje i odcienie miłości .......................   149

3.1. Czynniki różnicujące miłość .........   149

3.2. Miłość erotyczna ...   153

3.3. Miłość samego siebie .....................   154

3.3.1. Narcyzm ......   155

3.3.2. Miłość własna neurotyków ......   156

3.4. Miłość Boga ...........   156

3.5. Miłość ojczyzny ....   157

3.6. Miłość pracy ..........   157

3.7. Miłość życia ...........   158

3.8. Miłość braterska ....   158

3.9. Miłość rodzicielska   159

4. Historia miłości na przestrzeni dziejów ........   163

ROZDZIAŁ VII

Miłość jako wartość ........   167

1. Wokół istoty wartości .......   167

1.1. Wartości. Próba określenia pojęcia .......   167

1.2. Wartości w życiu człowieka .....................   168

2. Relacje między miłością a innymi wartościami .   170

2.1. Miłość a prawda .......   171

2.2. Miłość a dobro .........   174

2.3. Miłość a piękno ........   177

3. Miłość a wolność i odpowiedzialność .......................   179

3.1. Miłość a wolność .....   179

3.2. Miłość a odpowiedzialność .....................   181

3.3. Miłość a godność człowieka ...   184

4. Miłość a nienawiść ....   186

5. Miłość a sprawiedliwość .......................   188

5.1. Sprawiedliwość jako wartość synergiczna miłosierdzia   188

5.2. Powiązania miłosierdzia i sprawiedliwości .....................   189

5.3. Sprawiedliwość jako kategoria cywilizacji miłości .....................   190

6. Miłość a cierpienie i śmierć .......................   191

6.1. Cierpienie a miłość ......   191

6.2. Miłość a śmierć .........   193

Część trzecia

MIŁOŚĆ W UJĘCIU TEOLOGII ..   196

Wprowadzenie.....................   198

ROZDZIAŁ I

Miłość jako doskonałość ducha .........   199

ROZDZIAŁ II

Bóg jest miłością – DEUS CARITAS EST .....................   201

ROZDZIAŁ III

Cztery miłości papieża Benedykta XVI: caritas, philia, agape, eros   205

ROZDZIAŁ IV

Miejsce miłości w triadzie: Wiara – Nadzieja – Miłość .......   207

1. Wiara a miłość .......................   207

2. Nadzieja a miłość ..........   209

3. Szczyt cnót teologicznych: Miłość .........   212

ROZDZIAŁ V

Miłość w nauczaniu Jana Pawła II .....   214

1. Miłość jako wartość ogarniająca całego człowieka .......................   217

2. Miłość jako warunek i sposób spełnienia się człowieka .....   217

3. Analiza fenomenu miłości Jana Pawła II   218

3.1. Wielowymiarowa analiza miłości Jana Pawła II ......   218

3.2. Miłość jako upodobanie .....................   222

3.3. Miłość jako pożądanie .....................   224

3.4. Miłość jako życzliwość .....................   226

4. Słowo „miłość” to klucz do zrozumienia człowieka .....   227

5. Wychowanie do miłości przez miłość ..........   228

6. Miłość w rodzinie według Jana Pawła II   230

ROZDZIAŁ VI

Miłość jako kategoria teorii wychowania   232

1. Wychowanie jako zadanie stawania się człowiekiem .   232

2. Wartości podstawą wychowania   236

3. Miłość w historii wychowania   241

4. Miłość we współczesnych nurtach wychowania   243

5. Miłość wychowująca .......................   246

6. Wychowanie do miłości jako wychowanie do wartości .......   249

7. Miłości trzeba się uczyć. Edukacja i wychowanie aksjologiczne .......................   251

8. Wychowanie przez miłość ku miłości .........   260

ROZDZIAŁ VII

Miłość w rozwoju człowieka ..   262

1. Pedagogiczne znaczenie problemu rozwoju miłości .........   262

2. Rozwój miłości w procesie rozwoju człowieka .......................   263

3. Znaczenie miłości w rozwoju człowieka .....   265

4. Skutki braku miłości .........   270

ROZDZIAŁ VIII

Środowiska wychowania do miłości ......   276

1. Rodzina centrum wychowania przez miłość   276

2. Szkoła środowiskiem edukacji aksjologicznej .......................   279

Część czwarta

KU CYWILIZACJI MIŁOŚCI ...   283

Wprowadzenie .......................   285

1. W kierunku powszechnego wychowania ku miłości. Ku cywilizacji miłości .......................   285

2. Model cywilizacji miłości .......................   288

2.1. Postawa bardziej być aniżeli więcej mieć ...........   290

2.2. Prymat miłości nad sprawiedliwością .....................   291

2.3. Cywilizacja miłości a ekonomia ...   292

2.4. Prymat etyki nad techniką .....   294

2.5. Cywilizacja miłości a ekonomizm, liberalizm i konsumpcjonizm .....................   295

3. Znaczenie modelu cywilizacji miłości .........   298

Zakończenie .......................   300

Bibliografia   302

Netografia ..   318