Deficyt miłości.

  • szt.
  • 39,50 zł 19,95 zł
  • Szybkie płatności Blik.

Autor: Waldemar Furmanek

  • wydanie I
  • Rzeszów 2012
  • format 169 x 239
  • ss. 314
  • ISBN 978-83-7586-061-0

Książka zamyka cykl prac z zakresu pedagogicznej problematyki miłości obejmujący:

  • Miłość – zagubiona wartość współczesnej pedagogiki
  • Rozwój rozumienia miłości
  • Meandry miłości

Miłość porównuje się czasem do czasu, który od zawsze był, jest i zawsze będzie, a choć wciąż mija, nigdy go nie zabraknie, ale też zawsze jest go zbyt mało.

Zbyt mało miłości, niewystarczająco mocna miłość, miłość niedojrzała, deficyt miłości nie jest nigdy obojętny dla życia człowieka. I to dotyczy każdego człowieka w każdym stadium jego rozwoju. Jego przyczyną może być syndrom patologii społecznych i rodzinnych, rozwody, porzucenia, wyjazdy zarobkowe za granicę. Ale może wynikać z błędów w procesach wychowania:

Gdy rodzice są nieobecni, i gdy nie przekazuje się niczego – młodzież staje się zagubiona, zbłąkana (...). Przypomina ona wówczas ptactwo wodne w plamie ropy, które na próżno chce się oczyścić (...) Ta młodzież zraniona brakiem miłości rodzicielskiej, złym wychowaniem, kiepską edukacją, narkotykami i brutalnością – staje się podobna owemu ptactwu – pisał W. Łysiak, (2000), Stulecie kłamców, Chicago – Warszawa 2000.

Rozległość problematyki jest powodem tego, że w prezentowanej książce nie wszystkie problemy wynikające z deficytu miłości zostały omówione.

 

Spis treści
Wstęp .......................................................................................................................................................... 13
Część pierwsza
DEFICYT MIŁOŚCI JAKO PROBLEM BADAŃ W PEDAGOGICE ............................... 15
Wprowadzenie ........................................................................................................................... 17
ROZDZIAŁ I
Eksplikacja zjawisk deficytu miłości ...................................................................................................... 19
1. Teoria potrzeb Abrahama H. Maslowa ................................................................................... 19
2. Teorie przywiązania ................................................................................................................ 22
3. Teoria przywiązania według J. Bowlby’ego ........................................................................... 24
4. Miłość w kontekście sensu Ŝycia ............................................................................................ 25
4.1. O sensie Ŝycia w świetle literatury ................................................................................... 25
4.2. Sens Ŝycia jako problem ludzki ........................................................................................ 30
4.3. Wartości jako wyznaczniki sensu Ŝycia ........................................................................... 33
4.4. Miłość sensem Ŝycia ........................................................................................................ 37
ROZDZIAŁ II
Karykatury miłości konsekwencją deficytu miłości ............................................................................ 41
1. Deprywacje w zjawiskach miłości .......................................................................................... 41
2. Wielość form pseudomiłości ................................................................................................... 43
3. Narcyzm jako patologia miłości ............................................................................................. 46
4. Miłość deklarowana a nie przeŜywana ................................................................................... 48
5. Rodzaje analfabetyzmu miłości .............................................................................................. 49
ROZDZIAŁ III
Wybrane zjawiska deficytu miłości ........................................................................................................ 53
1. Wybrane problemy badań deficytu miłości ............................................................................ 53
2. Kłopoty z wielorakością form miłości .................................................................................... 54
3. Kombinacje uzaleŜnień od miłości ......................................................................................... 57
3.1. UzaleŜnienia w miłości ................................................................................................... 57
3.2. Związek uzaleŜnionego od miłości narcystycznej z uzaleŜnionym od miłości
symbiotycznej .................................................................................................................. 58
3.3. Zmiana formy uzaleŜnienia od miłości ........................................................................... 59
4. UzaleŜnienie od związków ..................................................................................................... 60
4.1. Miłość narcystyczna ........................................................................................................ 60
4.2. Miłość ambiwalentna ...................................................................................................... 60
5. WspółuzaleŜnienie a obsesyjna miłość ................................................................................... 61
5.1. Miłość obsesyjna ............................................................................................................. 64
Spis treści
Wstęp .......................................................................................................................................................... 13
Część pierwsza
DEFICYT MIŁOŚCI JAKO PROBLEM BADAŃ W PEDAGOGICE ............................... 15
Wprowadzenie ........................................................................................................................... 17
ROZDZIAŁ I
Eksplikacja zjawisk deficytu miłości ...................................................................................................... 19
1. Teoria potrzeb Abrahama H. Maslowa ................................................................................... 19
2. Teorie przywiązania ................................................................................................................ 22
3. Teoria przywiązania według J. Bowlby’ego ........................................................................... 24
4. Miłość w kontekście sensu życia ............................................................................................ 25
4.1. O sensie życia w świetle literatury ................................................................................... 25
4.2. Sens życia jako problem ludzki ........................................................................................ 30
4.3. Wartości jako wyznaczniki sensu życia ........................................................................... 33
4.4. Miłość sensem życia ........................................................................................................ 37
ROZDZIAŁ II
Karykatury miłości konsekwencją deficytu miłości ............................................................................ 41
1. Deprywacje w zjawiskach miłości .......................................................................................... 41
2. Wielość form pseudomiłości ................................................................................................... 43
3. Narcyzm jako patologia miłości ............................................................................................. 46
4. Miłość deklarowana a nie przeżywana ................................................................................... 48
5. Rodzaje analfabetyzmu miłości .............................................................................................. 49
ROZDZIAŁ III
Wybrane zjawiska deficytu miłości ........................................................................................................ 53
1. Wybrane problemy badań deficytu miłości ............................................................................ 53
2. Kłopoty z wielorakością form miłości .................................................................................... 54
3. Kombinacje uzależnień od miłości ......................................................................................... 57
3.1. Uzależnienia w miłości ................................................................................................... 57
3.2. Związek uzależnionego od miłości narcystycznej z uzależnionym od miłości
symbiotycznej .................................................................................................................. 58
3.3. Zmiana formy uzależnienia od miłości ........................................................................... 59
4. Uzależnienie od związków ..................................................................................................... 60
4.1. Miłość narcystyczna ........................................................................................................ 60
4.2. Miłość ambiwalentna ...................................................................................................... 60
5. Współuzależnienie a obsesyjna miłość ................................................................................... 61
5.1. Miłość obsesyjna ............................................................................................................. 64
5.2. Komponenty obsesyjnej miłości ...................................................................................... 65
5.3. Miłość symbiotyczna ....................................................................................................... 67
6. Nałogowa miłość .................................................................................................................... 67
6.1. Strach przed odpowiedzialnością .................................................................................... 70
6.2. Przedmiotowe traktowanie osoby .................................................................................... 70
7. Przyczyny i formy miłości nałogowej ..................................................................................... 71
7.1. Ucieczka przed uczuciami ............................................................................................... 71
7.2. Dążenie do rekompensaty deficytu .................................................................................. 72
7.3. Zagubienie poprawnych relacji ........................................................................................ 72
8. Stalking .................................................................................................................................. 72
ROZDZIAŁ IV
Skutki deficytu miłości w życiu dzieci ................................................................................................... 78
1. Niedostatek miłości w rozwoju dzieci ..................................................................................... 78
2. Wybrane skutki deficytu miłości w życiu dzieci ..................................................................... 81
3. Niektóre postępowania dzieci spowodowane deficytem miłości ............................................ 83
3.1. Lęki i postępowania dzieci odczuwających deficyt miłości ............................................ 83
3.2. Ucieczki dzieci z domów ................................................................................................. 84
3.3. Niektóre konsekwencje braku miłości ............................................................................. 86
3.4. Choroba sieroca dzieci a deficyt miłości ......................................................................... 88
ROZDZIAŁ V
Deficyt miłości w życiu człowieka dorosłego ........................................................................................ 90
1. Człowiek pozbawiony miłości w opinii badanych .................................................................. 90
2. Niezdrowa miłość – zazdrość w związku kobiety i mężczyzny .............................................. 94
3. Brak zaufania wzajemnego wyrazem deficytu miłości ........................................................... 97
4. Problematyka badań deficytu miłości osób żyjących samotnie ............................................... 98
4.1. Miłość w życiu osób samotnych z wyboru ...................................................................... 98
4.2. Miłość w życiu wdów i wdowców .................................................................................. 101
4.2.1. Strata, smutek, żałoba, nowa tożsamość ................................................................ 101
4.2.2. Proces rekonstrukcji stylu życia ............................................................................. 106
ROZDZIAŁ VI
Samotność w życiu dorosłego człowieka ............................................................................................... 108
1. Samotność owocem deficytu miłości ...................................................................................... 108
1.1. Istota zjawiska samotności .............................................................................................. 108
1.2. Poziomy samotności ........................................................................................................ 109
1.3. Przyczyny wyboru i pozostawania w samotności ............................................................ 111
1.4. Osamotnienie ................................................................................................................... 116
2. Samotność w okresie dzieciństwa człowieka .......................................................................... 118
3. Samotność w okresie młodości człowieka .............................................................................. 120
4. Samotność w wieku wczesnej dorosłości ................................................................................ 121
4.1. śycie „singla” jako przejaw samotności .......................................................................... 123
5. Samotność w starości życia człowieka .................................................................................... 125
5.1. Samotność w okresie wczesnej starości ........................................................................... 125
5.2. Samotność w życiu ludzi starych ..................................................................................... 126
Część druga
KONSEKWENCJE DEFICYTU MIŁOŚCI W ŻYCIU CZŁOWIEKA ............................. 129
Wprowadzenie ........................................................................................................................... 131
ROZDZIAŁ I
Zdrada i jej znaczenie w miłości ............................................................................................................. 132
1. Zdrada jako wskaźnik deficytu miłości ................................................................................... 132
2. Językowy obraz zdrady w rozumieniu osób dorosłych ........................................................... 133
2.1. Opinie nieżonatych mężczyzn na temat zdrady w miłości .............................................. 133
2.2. Opinie samotnych kobiet na temat zdrady w miłości ...................................................... 133
2.3. Opinie mężczyzn żonatych na temat zdrady w miłości ................................................... 134
2.4. Opinie zamężnych kobiet na temat zdrady w miłości ..................................................... 134
3. Znaczenie zdrady dla rozwoju i trwałości miłości .................................................................. 135
ROZDZIAŁ II
Nienawiść, jej oblicza i znaczenie w miłości .......................................................................................... 137
1. Nienawiść, antywartość miłości. Istota nienawiści ................................................................. 137
2. Językowy obraz nienawiści w poglądach badanych ............................................................... 140
2.1. Nienawiść, jej oblicza w kontekście miłości w opinii mężczyzn nieżonatych ................ 141
2.2. Nienawiść, jej oblicza w kontekście miłości w opinii samotnych kobiet ........................ 142
2.3. Nienawiść, jej oblicza w kontekście miłości w opinii mężczyzn żonatych ..................... 142
2.4. Nienawiść, jej oblicza w kontekście miłości w opinii kobiet zamężnych ........................ 142
3. Znaczenie nienawiści dla rozumienia miłości ......................................................................... 143
ROZDZIAŁ III
Deficyt miłości czynnikiem rozpadu związku ....................................................................................... 144
1. Agresja w miłości ................................................................................................................... 144
2. Przemoc w rodzinach konsekwencją deficytu miłości małżeńskiej ........................................ 147
3. Rozpad związku a miłość ........................................................................................................ 149
4. Najczęstsze przyczyny rozwodów .......................................................................................... 153
5. Ból i cierpienie konsekwencją deficytu miłości ...................................................................... 154
ROZDZIAŁ IV
Deficyt miłości w starości człowieka ....................................................................................................... 157
1. Problematyka deficytu miłości w starości człowieka .............................................................. 157
2. Źródła deficytu miłości w życiu osób starszych ..................................................................... 160
3. Miłość w rozumieniu i życiu ludzi w domach opieki społecznej ............................................ 162
3.1. Ogólna charakterystyka ................................................................................................... 162
3.2. śycie codzienne w domach opieki społecznej ................................................................. 163
3.3. Odrzucenie i samotność .................................................................................................. 163
3.4. Przedmiotowe traktowanie .............................................................................................. 164
3.5. Znieczulica ...................................................................................................................... 165
3.6. Miłość w życiu ludzi w domach starców ......................................................................... 165
3.6.1. Prezentacja przykładu ........................................................................................... 165
3.6.2. Na miłość nigdy nie jest za późno ......................................................................... 166
Część trzecia
TEORIA I PRAKTYKA PEDAGOGICZNA WOBEC DEFICYTU MIŁOŚCI ................. 169
Wprowadzenie ........................................................................................................................... 171
ROZDZIAŁ I
Miłość zjawiskiem pedagogicznym ........................................................................................................ 172
1. Miłość wychowuje .................................................................................................................. 172
2. Miłość jako zadanie człowieka i jako cel wychowania ........................................................... 173
ROZDZIAŁ II
Nauczyciel w procesach wychowania ku miłości ................................................................................. 176
1. Aksjologiczna dojrzałość nauczycieli do przekazywania wartości uczniom w szkole ............ 176
2. Nauczyciel autorytetem w przekazywaniu wartości ................................................................ 179
3. Podmiotowość nauczyciela jako podstawa do realizacji aksjologicznego modelu
wychowania ............................................................................................................................ 182
4. Rozpoznawanie, rozumienie, akceptowanie i respektowanie wartości przez nauczycieli ....... 184
ROZDZIAŁ III
Introcepcja wartości ................................................................................................................................ 186
1. Znaczenie introcepcji w procesach wychowania do wartości ................................................. 186
2. Wartości a rozumienie człowieka ........................................................................................... 186
3. Internalizacja i introcepcja wartości. Eksplikacja i znaczenie zjawiska .................................. 187
4. Introcepcja wyrazem upodmiotowienia człowieka ................................................................. 190
5. Introcepcja a procesy wychowania. Od heterotelii do autotelii ............................................... 190
5.1. Ukierunkowanie na doświadczenie wewnętrzne ............................................................. 192
5.2. Samorozwój w procesach introcepcji wartości ................................................................ 192
5.3. Introcepcja a odpowiedzialność osoby ............................................................................ 195
6. Introcepcja wartości w praktyce wychowania ......................................................................... 196
6.1. Trudności w procesach introcepcji wartości. Zniewolona świadomość .......................... 196
6.2. Ideologia genderowa dyktaturą relatywizmu ................................................................... 197
6.3. Zagrożenia w procesach dochodzenia do dojrzałości aksjologicznej człowieka ............. 199
ROZDZIAŁ IV
Wychowanie przez miłość ku miłości .................................................................................................... 202
1. Wychowanie do miłości jako droga budowania stylu życia .................................................... 202
1.1. Wychowanie jako kategoria odniesienia ......................................................................... 202
1.2. Styl życia jako idea teleologiczna .................................................................................... 203
1.3. Znaczenie wartości w wychowaniu ................................................................................. 204
2. Wychowanie ku miłości dziedziną wychowania do wartości ................................................. 206
2.1. Poznanie i rozumienie wartości ....................................................................................... 208
3. Wychowanie ku miłości dziedziną wychowania człowieka .................................................... 211
3.1. Aktywność w miłości ...................................................................................................... 214
3.2. Cele wychowania do życia w cywilizacji miłości ........................................................... 217
3.3. Procesy i reguły wychowania przez miłość ku miłości ................................................... 218
ROZDZIAŁ V
Miłość i wychowanie do miłości w opinii nauczycieli .......................................................................... 221
1. Nauczyciele o miłości. Założenia metodologiczne ................................................................. 221
2. Interpretacja pojęcia miłość przez wychowawców ................................................................. 222
2.1. Miejsce miłości w hierarchii wartości badanych nauczycieli .......................................... 223
2.2. Sytuacje wychowawcze, w jakich nauczyciele dostrzegają przejawy miłości ................. 225
2.3. Tematy dotyczące miłości podejmowane przez nauczycieli ........................................... 226
2.4. Opinia nauczycieli o roli miłości w wychowaniu ............................................................ 227
2.5. Konsekwencje braku miłości w wychowaniu w opinii badanych nauczycieli ................ 229
2.6. Współpraca nauczycieli z rodzicami w kształtowaniu systemu wartości u dzieci ........... 230
2.7. Wnioski wynikające z badań problematyki miłości wśród nauczycieli ........................... 232
Część czwarta
MIŁOŚĆ W ŻYCIU I PROCESACH WYCHOWANIA W DOMACH DZIECKA .......... 235
Wprowadzenie ........................................................................................................................... 237
ROZDZIAŁ I
Miłość w życiu i procesach wychowania w domach dziecka .............................................................. 238
1. Deficyt miłości dzieci przebywających w placówkach opieki całkowitej ............................... 238
2. Samotność dzieci osieroconych .............................................................................................. 242
3. Zjawisko sieroctwa społecznego ............................................................................................. 245
ROZDZIAŁ II
Założenia metodologiczne badań rozumienia miłości przez wychowanków domów dziecka .......... 248
1. Cele i problematyka badań nad rozumieniem miłości przez wychowanków
domów dziecka ....................................................................................................................... 248
2. Założenia metodologiczne badań ............................................................................................ 249
3. Charakterystyka aksjologiczna wychowanków domów dziecka ............................................. 250
ROZDZIAŁ III
Wyniki badań wychowania do miłości wychowanków domu dziecka ............................................. 253
1. Przygotowanie do życia w rodzinie jako efekt wychowania do miłości podopiecznych
domu dziecka .......................................................................................................................... 253
1.1. Utożsamianie miłości z innymi wartościami ................................................................... 253
1.2. Poziom znajomości terminów bliskoznacznych do pojęcia „miłość” .............................. 254
1.3. Miejsce miłości w hierarchii wartości badanych ............................................................. 255
1.4. Hierarchia wartości wychowanków domu dziecka .......................................................... 256
1.5. Zachowania, w których badani upatrują przejawy miłości ze strony najbliższych .......... 257
1.6. Wzorcowy typ rodziny w opinii badanych ...................................................................... 258
1.6.1. Wyobrażenia badanych na temat przyszłej rodziny .............................................. 259
1.7. Decyzja o założeniu w przyszłości rodziny ..................................................................... 259
1.7.1. Wartości, które czynią rodzinę szczęśliwą w opinii badanych .............................. 260
1.7.2. Chęć posiadania dzieci w opinii badanych ............................................................ 260
1.7.3. Kochający rodzice w opinii badanych ................................................................... 261
1.7.4. Rozumienie pojęcia „rodzina” przez wychowanków ............................................ 262
1.7.5. Przygotowanie do życia w rodzinie wychowanków .............................................. 263
2. Wpływ częstotliwości kontaktów rodziców biologicznych z dziećmi na rozumienie
przez nich istoty miłości ......................................................................................................... 264
3. Sposoby okazywania miłości przez rodziców – wychowanków domu dziecka ...................... 265
3.1. Poczucie bycia kochanym przez rodziców w opinii badanych ........................................ 266
3.2. Wpływ długości pobytu wychowanków w domu dziecka na degradacje w nich
uczucia miłości ................................................................................................................ 267
3.3. Częstotliwość rozmów o miłości wychowawców z wychowankami ............................... 268
4. Uogólnienie wyników badań nad wychowaniem do miłości w domu dziecka ........................ 270
ROZDZIAŁ IV
Wyniki badań nad miejscem miłości w hierarchii wartości wychowanków
domów dziecka ......................................................................................................................................... 274
1. Językowy obraz pojęcia „miłość” w świadomości wychowanków domów dziecka ............... 274
2. Znaczenie deficytu miłości w życiu wychowanków domów dziecka ..................................... 276
3. Miejsce miłości w indywidualnej hierarchii wartości wychowanków domów dziecka .......... 278
4. Rozumienie miłości a funkcjonowanie wychowanków domów dziecka ................................. 280
5. Miłość w hierarchii wartości wychowanków domów dziecka ................................................ 281
6. Miłość a wiara wychowanków ................................................................................................ 282
7. Wpływ doświadczenia życiowego wychowanków domów dziecka na rozumienie przez nich
pojęcia miłości ........................................................................................................................ 284
8. Cechy osoby zakochanej według wychowanków domów dziecka ............................................... 291
9. Uogólnienie wyników badań nad rozumieniem miłości przez wychowanków
domów dziecka ....................................................................................................................... 292
Zakończenie ............................................................................................................................... 297
Bibliografia ............................................................................................................................... 299
Netografia ................................................................................................................................. 312